دلایل افزایش قیمت برنج

ریشه گرانی برنج از کجاست؟

برنج قوت اصلی مردم از سال گذشته دچار افزایش قیمت بی سابقه‌ای شد، شاید مدتی پیش تصور اینکه روزی قیمت هر کیلوگرم برنج داخلی به 100 هزار تومان برسد، سخت بود اما شیب تند افزایش قیمت برنج،خلاف آن را ثابت کرد و متأسفانه روز به روز شاهد افزایش نرخ این محصول غذایی پرطرفدار در غذای ایرانی‌ها هستیم.

به گزارش کشاورزان پرس هر کیلو برنج داخلی در اسفند ۱۳۹۹ به طور متوسط ۳۴ هزار و ۹۰۰ تومان قیمت داشته که به ۶۷ هزار و ۳۰۰ تومان در بهمن پارسال رسیده و در اسفندماه نیز متوسط قیمت آن حدود ۷۴ هزار و ۵۰۰ تومان گزارش شده است، این کالا تا حدود ۸۳ هزار تومان هم فروش رفته که بیانگر رشد ۱۰.۷ درصدی قیمت نسبت به بهمن ماه است.

ریشه افزایش قیمت برنج در کجاست؟

عوامل زیادی از جمله خشکسالی، احتکار و واسطه گری در این افزایش قیمت مطرح می‌شود، لیکن مسائل بسیاری دست به دست داده تا امروز شاهد افزایش بی سابقه قیمت این محصول با ارزش باشیم.

ممنوعیت وارداتی برنج

یکی از دلایل ممنوعیت واردات محصول برنج بود که از سوی دبیر انجمن واردکنندگان برنج، در پاسخ به چرایی افزایش قیمت برنج داخلی عنوان شد، این مقام مسئول پیش از افزایش بی سابقه قیمت برنج به دولت متذکر شده بود که"واردات برنج تهدیدی برای برنج ایرانی نیست و نباید این ممنوعیت اعمال شود" ؛ اما رفع ممنوعیت وارداتی بعد از افزایش قیمت برنج، تأثیری در کاهش قیمت برنج داخلی مشاهده نشد.

افزایش هزینه‌های تولید

افزایش هزینه‌های تولید از علل دیگری است که در افزایش قیمت برنج تأثیر گذار بوده و بر قیمت تمام شده محصول نقش اثر می‌گذارد.

در این رابطه دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی در گفت و گویی ضمن اشاره به این موضوع که در سال جاری هزینه‌های کارگری بیش از 200 درصد افزایش یافته،اعلام کرد: مزد روزانه کارگر از 200 هزار تومان به 500 تا 700 هزار تومان رسیده است. به عبارتی مزد روزانه کارگری که تا سال گذشته برای مراحل کاشت و برداشت برنج 200 هزار تومان بود، امسال به حداقل 500 هزار تومان افزایش یافته است. هزینه‌های دیگر از قبیل کود، سم و دیگر نهاده‌ها نیز به شدت افزایش یافته و با توجه به افزایش شدید هزینه‌های جانبی تولید برنج، قیمت برنج ایرانی نیز به شدت افزایش یافته است.

واسطه گری کاذب

یکی از مشکلاتی که در افزایش قیمت محصولات کشاورزی نقش مهمی دارد، وجود واسطه گری های کاذب در زنجیره توزیع است. واسطه گران با کشاورزان قبل از برداشت برنج قراردادهایی به قیمت‌های نازل می‌بندند و آنها هم به جهت نیاز مالی می‌پذیرند.

در همین رابطه رئیس اتحادیه برنج فروشان بابل، در مصاحبه ای با خبرگزاری ایرنا گفته بود: بیست درصد این افزایش به دلیل کمبود محصول در بازار و بقیه به دلیل خرید بخش قابل توجهی از موجودی بازار توسط فروشگاه‌های زنجیره‌ای و دلالان و عدم عرضه بود و در این میان چون برنج‌های سنتی و کیفی ایرانی جایگزین خارجی ندارد در عمل قیمت رشد زیادی یافت اما برنج‌های پرمحصول و کیفیت پایین جایگزین خارجی دارند و می‌توان کمبود آن را با نوع خارجی جبران کرد.

افزایش تقاضا برای خرید برنج‌های وارداتی

افزایش قیمت برنج‌های داخلی باعث افزایش تقاضا برای خرید برنج‌های خارجی شده است؛ اما برنج خارجی نیز رشد ۲۹.۸ درصدی قیمت داشته است؛ به طوری که هر کیلو در اسفند ۱۳۹۹ به طور متوسط ۲۴ هزار و ۲۰۰ تومان قیمت داشته که به بیش از ۳۰ هزار و ۵۰۰ تومان در بهمن سال گذشته رسیده و برای اسفند ۳۱ هزار و ۵۰۰ تومان قیمت خورده است. درحالیکه کارشناسان ممنوعیت وارداتی را از جمله دلایل افزایش قیمت بی سابقه برنج معرفی کرده‌اند، عاملی که قطعا بی تأثیر نبوده است لیکن رفع ممنوعیت وارداتی نه تنها کمکی به کاهش نرخ برنج داخلی در کشور نکرد بلکه با افزایش تقاضا برای خرید برنج وارداتی، نرخ برنج‌های خارجی هم با افزایش قیمت روبرو شد. افزایش قیمتی که گفته می‌شود، ادامه دار بوده و روندی صعودی دارد.

بر این اساس ،« مسیح کشاورز»، دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران،روز گذشته در گفت و گویی اعلام کرد"بر اساس افزایش قیمت جهانی مواد غذایی قیمت تمام‌شده هر کیلوگرم برنج درجه یک خارجی برای واردکنندگان بین ۳۵ تا ۳۸ هزار تومان است بنابراین این کالا ممکن است با قیمت‌هایی بین ۴۰ تا ۴۲ هزار تومان به دست مصرف‌کنندگان برسد.

اعظم صفایی/کشاورزان پرس

انجمن واردکنندگان برنج