یاقوت‌هایی که به زندگی معنا می‌بخشند

سروآباد یکی از شهرستان‌های کردستان است که منطقه هورامان آن را به شهرستانی متمایز تبدیل کرده است، این منطقه که امسال ثبت جهانی شد، دارای محصولات کشاورزی برند است که انار آن از شهره خاصی برخوردار است، با تولید سایت‌هایی به همت جهاد کشاورزی، زمینه مهاجرت معکوس به روستاهای منطقه علی‌الخصوص روستای «روار» شکل گرفته است.

خبرگزاری کشاورزان پرس به نقل از فارس کردستان، شیرین مرادی؛ لبخند زیبای آفرینش بر لبان طبیعت زیبا و دلربای اورامان آرامش و آسایش لحظات را بر آراستگی و آسودگی به یک آشنایی ماندگار مبدل می‌کند و کلام نوازشگر طبیعت کوهستانی این منطقه زیر سایه‌سار درختان انار با تمام بضاعتش عشق را در معنای راستین به مهمانان هدیه می‌کند.

اینجا اورامان است سرزمین یاقوت‌های سرخ منطقه‌ای زیبا و بکر که زبانزد خاص و عام است، سرزمین تاریخی و کهنی که تمدنی به درازای 7 هزار سال دارد و از وجب به وجب خاک کوهستانی و صعب‌العبورش یاقوت بهشتی می‌روید همانجا که نام قطب‌ اصلی تولید انار کردستان را یدک می‌کشد و انارهای ترش و شیرینش شهره جهانی دارد.

فصل انار است، زمین خوان کرمش را به روی مردمان سخت‌کوش این دیار با مهربانی گشوده است، درختان انار به بار نشسته و لبخند زیبای یاقوت‌های سرخ بر درختان شکفته است.

هر ساله اواخر مهرماه از فصل برگ‌ریزان فصل برداشت انار در منطقه اورامان آغاز می‌شود و شکفتن لبخند دانه‌های بهشتی در دامن هزار رنگ این منطقه دل مردمان این دیار را شاد می‌کند.

همت بلند فرهاد

مسیر خاکی روستای دگاگا را به سمت انارستان آقای فرهاد کریمی در پیش می‌گیریم، جوان است ولی با تجربه، زمین دیم موروثی را به باغی زیبا و پرثمر تبدیل کرده است.

تا همین چند سال پیش کارگری ساده در تهران بود همراه خانواده در اتاقی کوچک روزگار می‌گذارند، تا اینکه تصمیم به بازگشت گرفت و به سراغ متولیان جهاد کشاورزی سروآباد رفت.

زمین‌های دیم مورثی پدرش به او رسیده بود، زمین‌هایی که در آن وضعیت درآمد چندانی نداشت این بود که تصمیم گرفت آن را به باغ تبدیل کند و با حمایت و راهنمایی‌ صاحب نظران و جهاد کشاورزی توانست پایه‌های این باغ زیبا را که هر گوشه‌ای از آن را به محصولی اختصاص داده بگذارد.

بخش زیادی از باغ را انارستان زیبا و پرثمر تشکیل می‌دهد، تا چشم کار می‌کند درختانی است که شاخ برگ‌هایشان پر از انارهای بزرگ و شیرینی است که برخی‌ها از شیرینی خود شکفته‌اند.

آقا فرهاد روزهای سختی را در تهران و سایر شهرها پشت سر گذاشته، می‌گوید؛ در تهران به من گفتند مگر در شهر و دیار خودت زمین نداری که اینجا کارگری می‌کنی و این تلنگری برای بازگشت هدفمند برای خود و خانواده‌ام شد. بلاخره بازگشتیم می‌دانستم کار سختی در پیش داریم، اما راهی بود که با امید انتخاب کردیم و خوشبختانه نتیجه بسیار مثبتی داشت.

400 درخت اصله انار، 200 اصله درخت انجیر و نزدیک به 100 اصله درخت سایر محصولات در این باغستان وجود دارد، سطح زیرکشت انارستان یک هکتار و عمر آن حدود 10 سال است.

سال گذشته 1.5 تن انار برداشت کردیم، برآورد امسال برداشت حداقل 3 تن انار است. برنامه زیادی دارم، فراوری محصول تولید شده و عرضه آن هدف بعدی من خواهد بود البته اگر حمایت وجود داشته باشد چرا که بدون حمایت و آسان کاری متولیان امر این مهم عملیاتی نخواهد شد.

تا قبل از آبگیری سد داریان، روستای روار یک روستا با معماری پلکانی در شیب کوه در مجاورت رود سیروان بود ولی با آبگیری سد داریان در سال 94 ، این روستای پلکانی به زیر آب رفت و اهالی بعدها خانه‌هایی در بالادست روستا ساختند.

سد داریان بر روستا و باغات و جنگل و آثار تاریخی منطقه هورامان کردستان خسارت زیادی وارد کرد، ولی زیبایی ویژه‌ای را در این منطقه آفریده است و در حال حاضر حمل و نقل مابین روستای روار با روستاهای دیگر جنب دریاچه مانند سلین و ناو بوسیله قایق موتوری انجام می‌شود.

زمین‌های دیم و بلااستفاده روستا الان به انارستان‌های زیبایی تبدیل شده که زیبایی آنها چشم هر بیننده‌ای را به تحسین خالق هستی و تقدیر از دستان زحمت‌کش مردمان این روستا وا می‌دارد. اجرای طرح توسعه باغات انار در روستای روار اتفاق بسیار خوبی بود که موجب احیای این روستا و مهاجرت قابل توجه روستائیان به روستا شد، انارستان‌های این روستا داستان دیگری دارد، داستان زیبای تولید و مهاجرت معکوس، که بسیاری از اهالی مهاجر این روستا بعد از اجرای طرح توسعه باغات انار به روستا بازگشته‌اند و اکنون همه امروز در عرصه تولید نقش‌آفرینی می‌کنند.

پیش‌بینی برداشت 30 تن انار

انارستان کاک بهاءالدین 73 ساله و دایه طوبی اولین مقصدمان در این روستا است، اگرچه طرح توسعه باغات سال 90 شروع شده ولی انارستان این پیرمرد سختکوش چندین سال بعد یعنی سال 93 کلید خورده است، باغستان بسیار زیبا در دل کوه‌های سر به فلک‌ کشیده روستای تاریخی روار.

کاک بهاءالدین همچون جوانی تازه نفس در بین درختان انار در جست و خیز است در حالی که انارهای ترک خورده را از درخت جدا می‌کند، می‌گوید: زمینی که الان به این انارستان تبدیل شده به خاطر فاصله‌ای که از آب داشت زمانی دیم بود، بیشتر گندم می‌کاشتیم کار سخت بود بچه‌ها که تشکیل زندگی دادند دیگر توان و انگیزه‌ای برای ماندن در روستا را نداشتیم این بود ما هم به مریوان مهاجرت کردیم، اجرای طرح توسعه باغات در سروآباد انگیزه‌ای بود که ما را بعد از 15 سال مهاجرت و شهرنشینی دوباره به روستا بازگرداند، البته ما جزء آخرین کسانی بودیم که از این طرح متنعم شدیم.

انار